NAFTALİNİN ZARARLARI

  Naftalini, giysilerimiz, özellikle yünlü kazaklar, hırkalar güve denilen zararlı tarafından parçalanmasın diye gardıroplarımızda bekleyen eşyalarımızın arasına koyarız. Güve, bu maddeden hoşlanmadığı için yünlü eşyalar zarar görmeden uzun süre saklanabilir. İYİ DE NEDİR BU NAFTALİN? Bu madde bir süre sonra yok oluyor. (Bitiyor!) Yenisini alıp yerine koyuyoruz. Peki nereye gidiyor? Naftalin katı halden sıvılaşmadan gaz hale geçebilen bir kimyasal. Buna süblimleşme deniliyor. Yani buharlaşıp uçuyor. Elbise dolaplarınızda ve giysilerinizde duyduğunuz o kokunun sebebi de naftalin buharı. Paket-paket alıp her yıl yenilediğimiz bu madde aslında çok tehlikeli. Üzerine naftalin bulaşmış giysileri giymek zarar görmek için yeterli. Ama size daha tehlikeli olanının hatırlatmak istiyorum. Giysi dolaplarımız genelde yatak odalarında. Bu dolaplarda buharlaşan naftalin, oda içerisinde yayılmakta ve yıl boyu, hiç eksilmeyen bir şekilde zaten kapalı olan yatak odası havalandırmasız kaldığında uykuda olduğunuz korumasız zamanlar boyunca ciğerlere çekilmekte. İlk bakışta az bir miktar olduğu için küçümsenip önem sıralamasında ciddi bir yere konulmasa da her gün kesintisiz solunması çok tehlikeli sonuçlara gebe olduğunu gösteriyor. Naftalin (ve diğer böcek öldürücüler) güvelere karşı kullanılan önemli bir kimyasal. Ama aileniz ve çocuklarınız da bu kimyasal ile en az güveler kadar temas halinde yaşıyor. Böyle bir riski düşündünüz mü? Özellikle çocukların gelişmemiş metabolizmaları için çok tehlikeli sorunlara yol açabilir. Bu durumdan kurtulmak geleneksel ev hayatından bu tür zararlı alışkanlıkları bırakmakla mümkün. Naftaline temas etmenin ve uzun süre naftaline maruz kalmanın sağlık açısından kesinlikle zararları vardır. 20 ppb (part per billion yani 1 milyar partikül içerisinde 20 partikül) sınırı sağlık açısından tehlike arz eder. Solunma yapılan ortamda bulunması 10 ppm (1 metreküp havada yaklaşık 50 mg) ile sınırlandırılmıştır. (Amerika standartları, ülkemizde böyle bir sınırlama olduğunu sanmıyorum) Ama biz buradan hareketle ortamın hacmine göre kullanılabilecek naftalin miktarını hesaplayabiliriz. Daha detaylı hesaplama yapmak isteyen olursa naftalinin 20 °C deki yoğunluğu 4,42 g/cm³. Uzun süre ya da aşırı solunması sonucu kırmızı kan hücrelerine zarar verir. Bitkinlik, halsizlik, solgun beniz gibi belirtileri olan kansızlık rahatsızlığı baş gösterebilir. Ayrıca mide bulantısı, baş dönmesi, kusma, bayılma, ciğerlerde hasar meydana getirebilir. Gözleri de tahriş edebilir. Sadece solunum yoluyla değil temas edilmesi durumunda cilt ile de vücuda geçe bilir ve çeşitli zararlar meydana getirebilir.