Çocuğunuzun süt dişlerini çektirirken ileride herhangi bir
hastalığınızın tedavisinde o dişlere ihtiyaç duyabileceğiniz hiç
aklınıza geldi mi?
Büyük ihtimalle hayır! Ama gerçek şu ki çekilen süt dişleri ya da 20
yaş dişleri yakın bir gelecekte ailenizdeki genetik olarak uyumlu
kişilerin pek çok hastalığının tedavisinde kullanılabilecek.
Kök hücre nedir?
Kök hücreler, insan organizmasında kendi kendini yenileme kapasitesine
sahip, tüm dokularda bulunan, çok uzun süre yaşayabilen, genetik hata
oluşturmadan yeni hücreler üretebilen hücre popülasyonlarıdır. Bu
hücreler tüm vücut dokularında ve kan dolaşımında bulunur. Fakat
günümüzde sadece göbek kordonu, süt dişi pulpası, kan ve kemik iliğinden
elde edilebilmekte. Kök hücre kaynağı olarak süt dişi pulpası özellikle
önem taşıyor. Hatta Amerika'da annelere çocuklarının süt dişlerini
atmaması ve (gerektiğinde ileride kullanılmak üzere özel merkezlere
gönderilerek) saklanması konusunda belirli kuruluşlar tarafından çağrı
yapılıyor. Kök hücrelerin en büyük özelliği doku üretme ve yenileyebilme
potansiyellerinin olmasıdır. Kordon kanından elde edilen hücreler
hematopoetik hücrelerdir ve bunların kan hücrelerine dönüşebilme
eğilimleri vardır, oysa süt dişinden elde edilen kök hücreler mezenkimal
hücrelerdir ve kıkırdağa kemiğe, kalp, kas, sinir hücre ve dokularına
dönüşebilme potansiyeline sahiptir.
Hangi hastalıkların tedavisinde kullanıyor?
Kök hücreler çeşitli hastalıkların (Multiple scleroz, Alzheimer,
Parkinson, kalp hastalıkları, bazı kanser türleri, felç, göz
hastalıkları, bağışıklık yetmezliği) gibi pek çok hastalığın tedavisinde
kullanılmakta. Önümüzdeki 10 yıl içerisinde nörolojik hastalıklar,
parkinson, diyabet, kas hastalıkları gibi pek çok hastalığın tedavisinde
de dişten elde edilecek kök hücrenin kullanılması amaçlanıyor. Diş kök
hücresi, kardeşlere yüzde 25, anne babalara ise yüzde 50 oranında uyum
sağlıyor.
En değerli dişler hangileridir? Dişlerden ne kadar kök hücre elde edilebilir?
Dişlerden ne kadar kök hücre elde edildiği aslında çok önemli değildir.
Çünkü eğer istersek, bu hücreleri sayıca çoğaltmak mümkün. Yetişkin kök
hücreleri gelişmiş ve farklılaşmış olduğundan süt dişinden elde edilen
kök hücreler kadar farklı doku tipi oluşturma şansı olmamaktadır.
Özellikle süt dişlerinin veya 16-20 yaş arasındaki bir gencin çürük
olmayan 20’lik yaş dişlerinin saklanması büyük önem taşımaktadır.
Kök hücre nasıl alınıyor?
Kök hücrelerin alınması ve saklanması özel bir sistem gerektiriyor.
Öncelikle çekilen süt dişlerinin canlı kök hücre içermesi çok önemli.
Eğer çekilen dişte canlı hücrelere rastlanırsa ve enfeksiyon tespit
edilmezse bunlar özel bir enzim solüsyonu içine konuluyor. Sonrada
çoğaltılıyor. Ardından -196 derecede dondurularak, sıvı nitrojen
tanklarında saklanmaya alınıyor. Eksik doku ve organ kayıplarının
telafisinde kök hücreler insanlık için büyük umutlar vaat ediyor. Kim
bilir belki çok yakında diş hekimleri; çekilmiş bir dişin yuvasına kök
hücreler yerleştirip bir kaç ay içerisinde yeni diş elde edebilecekler.
Protezler tarihe karışacak. Sadece koruyucu diş hekimliği olacak.
Diş bankaları Türkiye'de var mı?
İlk diş Bankası 2007 yılında, ABD’nin Boston şehrinde çalışmaya
başlamıştır. Kısaca adı NECC olan merkezin Türkiye’de Nişantaşı’nda da
bir şubesi var.
Dişlerimizi saklamak için ne tür işlemler gerekiyor?
Öncelikle diş çekim tarihinin belirlenmesi gerekiyor. İtinalı bir diş
çekiminin ardından bankadaki uzmanların getirdiği özel solüsyon içeren
bir kitin içine konulan dişler ABD 'deki merkeze gönderiliyor.Yapılan
incelemede eğer dişlerde yeterli miktarda canlı kök hücre tespit
edilirse size bir sertifika gönderiliyor.Yapmış olduğunuz sözleşme 20
yıl geçerli oluyor.Bu bankada diş saklamanın maliyeti ise 1250 $
civarında...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder